مضررات لوازم آرایشی در بارداری بر کسی پوشیده نیست. مواد شیمیایی که در محصولات آرایشی وجود دارد، از طریق پوست، دهان و تنفس وارد بدن انسان می‌شوند. مانند کرم، صابون، شامپو، ژل ابرو و … که از طریق پوست و رژ لب از طریق دهان مواد آرایشی را به خود جذب می‌کنند. عطرها و دئودورانت‌ها نیز می‌توانند از راه بویایی برای بدن فرد باردار خطر آفرین باشند. همچنین بسیاری از این مواد شیمیایی به‌طور گسترده در صنایع غذایی، نوشیدنی و داروسازی استفاده می‌شوند. بنابراین، احتمال اینکه زنان باردار بدون آگاهی از وجود این محصولات شیمیایی و به روش‌های مختلف در معرض چنین مواد شیمیایی قرار گیرند زیاد است.
چرا در دوران بارداری نباید از لوازم آرایشی بهداشتی مضر استفاده کرد؟
در سراسر جهان نهادهای نظارتی برای استفاده ایمن‌تر از مواد شیمیایی مضر که به‌عنوان نگهدارنده در لوازم آرایشی و بهداشتی و محصولات مراقبت شخصی استقاده می‌شوند محدودیت‌هایی ایجاد کرده‌اند. بنابراین، بسیاری از این مواد شیمیایی یا ممنوع هستند یا در غلظت بسیار پایین در ترکیبات شیمیایی وجود دارند. اما هنوز هم در بسیاری از نقاط جهان، تولید این محصولات آرایشی و بازاریابی آن‌ها به درستی انجام نمی‌شود. در نتیجه، برخی از محصولات مراقبت شخصی و لوازم آرایشی ممکن است حاوی مقدار بالایی از مواد شیمیایی سمی باشند که برای استفاده در دوران بارداری چندان مناسب نیستند.
این موارد شامل برخی از محصولات غیرقانونی موجود در بازارهای بین‌المللی و فضای آنلاین مانند روشن کننده‌های پوست است. پس اولین قدم برای شما استفاده بهینه از مواد آرایشی، توجه به کیفیت و اصل بودن آن‌ها است. به مواد افزودنی این محصولات توجه کنید و تا حد امکان میزان استفاده خود در دوران بارداری را کاهش دهید. استفاده از ماسک میوه به جای محصولات شیمیایی مراقبتی، می تواند جایگزین مناسبی باشد.
مواد شیمیایی مضر در دوران بارداری
برخی از ترکیبات شیمیایی که در لوازم آرایشی‌هایی مانند کانسیلر، کرم پودر، انواع رژ لب، ریمل و … وجود دارند در دوران بارداری برای سلامت مادر و جنین مضر هستند. بنابراین بهتر است در این دوران استفاده از این محصولات را به حداقل رسانده یا از آن‌ها استفاده نکنید. در ادامه بعضی از این مواد شیمیایی زیان آور را معرفی می‌کنیم:
رتینوئیدها
رتینوئیدها گروهی از ترکیبات شیمیایی هستند و از ویتامین A که به‌عنوان رتینول هم شناخته می‌شود مشتق شده‌اند. ترتینوئین نوعی رتینوئید است و معمولاً در کرم‌ها و محصولات ضد چروک و ضد پیری برای درمان آکنه استفاده می‌شود. برخی از گزارش‌ها نشان می‌دهند، به دلیل استفاده از ویتامین A در دوران بارداری باعث نقص‌های مادرزادی در جنین می‌شود. با اینکه این ماده آنچنان از طریق پوست جذب نمی‌شود، اما بهتر است هیچ رتینوئیدی توسط زنان باردار استفاده نشود.
هیدروکینون
هیدروکینون به‌عنوان یک ماده روشن کننده پوست استفاده می‌شود. اعتقاد بر این است که بخش قابل توجهی از این ماده (بین ۳۵ الی ۴۵ درصد) توسط پوست جذب می‌شود. اطلاعات ایمنی در مورد استفاده از هیدروکینون در دوران بارداری محدود است و بهترین راه حل برای زنان باردار، اجتناب از مصرف این محصول است.
مواد شیمیایی مخل غدد درون ریز
این مواد شیمیایی توسط انسان‌ها ساخته می‌شوند و دارای خواص هورمونی مانند هستند. عملکرد غدد درون ریز و تولید مثل بدن را انجام می‌دهند و خطر ابتلا به سرطان‌های حساس به هورمون، مانند سرطان سینه را افزایش می‌دهند. در رشد کودکان اختلال ایجاد کرده و می‌تواند در آینده‌ی کودک تأثیر سویی داشته باشد. زنان باردار بسیار آسیب پذیر هستند، به همین دلیل EDC ها می‌توانند از جفت عبور کنند و روی جنین تاثیر بگذارند. فتالات‌ها، ترکلوزان‌ها و پارابن‌ها هم سه‌گانه EDC هستند که به‌طور گسترده در محصولات زیبایی و مراقبت‌های بهداشتی استفاده می‌شوند.
پارابن‌ها
معمولاً پارابن‌ها به‌عنوان نگهدارنده در بسیاری از لوازم آرایشی و بهداشتی و محصولات مراقبت شخصی مانند مرطوب کننده‌ها، دئودورانت‌ها، ژل‌های دوش، کرم‌های بدن و محصولات مراقبت از مو استفاده می‌شوند. این مواد خواص ضد باکتریایی و قارچ کش دارند. این گروه از مواد شیمیایی به‌عنوان نگهدارنده برای جلوگیری از رشد میکروارگانیسم ها مؤثر خواهند بود و ماندگاری محصولات تجاری هم به این ترتیب افزایش خواهد یافت. همچنین، از این ماده به‌عنوان نگهدارنده در غذا، نوشیدنی و در سایت داروهای مختلف استفاده می‌شود.
انواع رایج پارابن
این ماده در انواع اتیل پارابن، بوتیل پارابن، متیل پارابن و پروپیل پارابن وجود دارد و ممکن است به تنهایی یا به‌عنوان مخلوطی از چندین پارابن استفاده شوند. استفاده از پارابن در بسیاری از نقاط جهان قانونی است و به‌طور گسترده تولید و استفاده می‌شود. با این حال توسط نهادهای نظارتی مختلف، محدودیت قانونی برای استفاده از این ماده شیمیایی تعیین شده است. به‌عنوان مثال، اتحادیه اروپا حداکثر ۸ گرم پارابن به ازای هر کیلوگرم محصول آرایشی تولید شده که قبلا هیچ پارابنی در آن وجود نداشته، مجاز است و در سایر محصولات آرایشی هم تنها تا ۴ گرم پارابن مجاز خواهد بود.
خطرات استفاده از پارابن
پارابن‌ها دارای خواص استروژنیک (هورمون جنسی زنانه) و ضد آندروژنیک (هورمون جنسی مردانه) هستند. با این حال فعالیت این هورمون‌ها به طور قابل توجهی ضعیف‌تر از هورمون‌های طبیعی است. این مواد شیمیایی به‌عنوان مواد شیمیایی مخل درون ریز در نظر گرفته می‌شوند. به‌عنوان مثال، احتمال اینکه با سیستم هورمونی بدن تداخل داشته باشند و باعث مشکلات سلامتی شوند زیاد است. مخصوصاً با بالا رفتن مصرف این مواد شیمیایی، تداخل‌ها هم بیشتر می‌شود. نکته دیگر، احتمال افزایش سطح پارابن با پیشرفت بارداری در بدن است. طبق مطالعات انجام شده، مواد شیمیایی مخل درون ریز مانند پارابن باعث ناهنجاری‌های اندام تناسلی جنین پسر، سقط مکرر و نوزادانی با وزن پایین می‌شود.
فتالات‌ها
فتالات‌ها گروهی از مواد شیمیایی مورد استفاده در مواد آرایشی و بهداشتی هستند و به‌عنوان نرم کننده برای افزایش انعطاف پذیری و استحکام پلاستیک‌ها استفاده می‌شوند. از این ماده به‌عنوان حلال برای بسیاری از مواد شیمیایی دیگر استفاده می‌شود. این مواد به‌طور گسترده در ساخت بسیاری از لوازم آرایشی و محصولات مراقبت فردی مانند لاک ناخن، عطر، صابون، شامپو و محصولات مراقبت از مو (اسپری مو، ژل و موس)، لوسیون بدن و کرم‌های بدن استفاده می‌شوند. به غیر از مصارف آرایشی، فتالات‌ها از منابع مختلفی مانند غذا، پلاستیک، دارو و آب و هوا هم وارد بدن انسان می‌شوند.
انواع فتالات‌ها
در مجموع سه نوع فتالات برای استفاده تجاری وجود دارد. نوع اول دی بوتیل فتالات است که بیشتر به‌عنوان نرم کننده در لاک ناخن کاربرد دارد. این مواد شکنندگی ناخن‌ها را کمتر کرده و خطر ترک خوردگی آن‌ها را کاهش می‌دهد. دی متیل فتالات هم عمدتاً در اسپری‌های مختلف مو استفاده می‌شود. این مواد یک لایه انعطاف پذیر روی مو هستند و موها را از خطر شکنندگی ایمن نگه می‌دارند. و نوع سوم دی اتیل فتالات که رایج‌ترین ماده برای استفاده در لوازم آرایشی و محصولات مراقبت شخصی است.از فتالات‌ها به عنوان تثبیت کننده و حلال برای ساخت عطر استفاده می‌شود. همچنین از دی اتیل فتالات برای حفظ رایحه‌ها مانند دئودورانت‌ها، عطرها، ادکلن‌ها و سایر محصولات معطر و همچنین ارائه مواد شیمیایی به شکل ذرات معلق استفاده می‌شود. قرار گرفتن در برابر فتالات می‌تواند مشکلاتی برای فرد باردار به وجود آورد.
احتمال زایمان زودرس در این افراد زیاد می‌شود و ناهنجاری‌های مادرزادی در اندام تناسلی نوزادان پسر به دلیل اثر ضد آندروژنی رخ می‌دهد. مشکلات رشد عصبی در نوزادان دختر بیشتر می‌شود و حتی ممکن است یک سری مشکلات روانی در کودکان ایجاد شود.در عملکرد تیروئید کودکان اختلال ایجاده می‌کند و ممکن است خود مادر هم به این مشکل مبتلا شود. البته با توجه به قانون فعلی جهان، فهرستی از تمام مواد شیمیایی که به‌عنوان عطر استفاده می‌شود، انتشار یافته است. در نتیجه ممکن است نام فتالات‌ها به‌طور جداگانه در برچسب ذکر نشود، اما در عبارت عطر گنجانده شود. بنابراین، نمی‌توان تشخیص داد آیا از فتالات‌ها به‌عنوان یک عنصر استفاده شده یا خیر. در دوران بارداری با پرهیز یا محدود کردن استفاده از محصولات آرایشی و بهداشتی مانند عطرها، لاک ناخن، لوسیون بدن و اسپری مو می‌توان قرار گرفتن در معرض فتالات را تا حدی کاهش داد.
مارک‌های لوازم آرایشی مخصوص بارداری
در این بخش چند مارک از محصولات آرایشی که برای دوران بارداری مناسب هستند را می‌خوانید.
برند آرایشی بلی بیوتی (Belli Beauty)
اگر می‌خواهید اغلب لوازم آرایشی خود را با محصولات آرایشی بی خطر مناسب دوران بارداری جایگزین کنید، این محصول بهترین انتخاب است. برند بلی بیوتی برای هر محصول غربالگری می‌شود تا فاقد مواد مضر دوران بارداری باشد.
برند آرایشی ماما میو (Mama Mio)
این برند آرایشی، کرم مراقبت پوستی برای کشیدگی پوست شکم، سینه، باسن و ران است. برند آرایشی ماما میو سرشار از آنتی اکسیدان‌ها بوده و برای دوران بارداری و شیردهی محصولی عالی به شمار می‌رود.
برند آرایشی مترنیتی موستلا (Mustela Maternity)
اگر در دوران بارداری به فکر کشیدگی و خشکی پوست خود هستید، محصولات مراقبتی این مارک را از دست ندهید. مدیریت دقیق و کنترل کیفیت در انتخاب مواد اولیه و قسمت تولید برند مترنیتی موستلا، باعث شده تا بهترین فرآورده‌های آرایشی پوستی ساخته شود.
جمع بندی
با توجه به مطالب گفته شده، بیشتر مواد شیمیایی موجود در لوازم آرایشی و بهداشتی برای جنین مضر هستند. بنابراین هر چه مصرفشان را در دوران بارداری کاهش دهید، مواد شیمیایی مضر کمتر به شما و جنین ضرر می‌رساند. به جای لوازم آرایشی شیمیایی می‌توانید محصولات طبیعی‌تر استفاده کنید تا دوران بارداری را به سلامت گذرانده و کودکی سالم و سرحال داشته باشید.
آکادمی کامرانی که در یوسف آباد ( اسد آبادی ) واقع شده است با همکاری Maple کانادا و UCL انگلستان دوره های مراقبت از پوست که شامل سرفصل‌هایی چون دوره آموزش فیشال، دوره بیوتی تراپیست و… است را با اساتید مجرب و بهترین امکانات آموزشی برگزار می‌کند.
می توانید از طریق صفحه اینستاگرام با ما در ارتباط باشیم.
جهت دریافت مشاوره و شرکت در دوره های آموزشی با ما تماس بگیرید.
